ağaçları gagalayarak böcek arayan ve 180 kadar farklı türüyle ağaçkakangiller familyasını meydana getiren kuşlara verilen isimdir. türler, yaşadıkları kıtalara göre eskidünya ağaçkakanları ve yenidünya ağaçkakanları şeklinde iki gruba ayrılır. ağaçkakangiller familyası içerisinde yer alan, ama ağaçları gagalayamadıkları için aynı ismi taşımayan iki kuş türü vardır. başlarını 180 derecelik açıyla döndürebildikleri için "boyunburan" adı verilen bu kuşlar, ne öbür ağaçkakanlar gibi ağaçlara tırmanabilir, ne de gagalarıyla vurarak ağaçları delebilir. bu yüzden, gagası kuvvetli ağaçkakanların oydukları kovuklarda barınmak ve karınca gibi yerdeki böceklerle beslenmek durumunda kalırlar.

ağaçkakanlar, güçlü, uzun ve sivri gagalarıyla seri darbedeler vurarak ağaç gövdeleri üzerinde derin oyuklar açarlar. uzun dillerini ağaçlarda açtıkları oyukların içine daldırarak tırtıl ve böcekleri kolayca yakalayabilirler. ağaçkakanların dağcıların kullandıkları kancaya benzeyen ayak yapıları tırmanmaya ve ağaç gövdelerini sıkıca kavramaya elverişlidir. ikisi öne, ikisi arkaya dönük olan dörder parmaklı pençeleri, ağaca sımsıkı tutunabilmelerini sağlar. uzun ve kuvvetli kuyruk tüyleri de, üçüncü bir ayak gibi gövdelerine destek olarak ağaç üzerinde tırmanmayı kolaylaştırır.

ağaçkakanlar estetik görünümlü kuşlardır. çoğu türünde erkek ağaçkakanların başını kıpkırmızı bir tutam tüy süsler. havada bir alçalıp bir yükseldikleri için, ağaçkakan uçuşu bir dalgalanma hareketini andırır. aylarca hiç ötmeyen bu sessiz kuşların zaman zaman yükselen feryatları çok uzaklardan duyulabilir.