1. *niteliksiz eğitim
    -fırsat eşitliğinin olmayışı
    -sorgulamaktan uzak dayatmalar öğretilmesi
    -eğitimin ideolojik olması
    *sosyal anlamda eşitsizlikler
    -şehirlerin yaşam standartları arasındaki uçurumlar
    -gelir adaletsizliği
    -kadınların olması gerektiği yerde olmayışı
    *yüksek suç oranları
    -ve bu suçlara gerekli cezaların verilmemesi
    *özgürlük kısıtlamaları
    -mesela özel sektördeki bir çalışanın yeterince tatil yapamaması
    -genç bireylerin seçimlerinde ailelerinin etkisinde kalması
    *önceliklerin saçma olması
    -dinin bilim ve sanattan önce gelmesi
    -tv izlemenin kitap okumaktan mühim durması
    *niteliksiz bireyler ve kurumlar
    -belki de eğitimin sonucu olarak düşünülebilir.
    -ebeveynlerin yetersiz olması
    -kurumların ilgili olmadıkları şeylere buluşmaları
    -insanların kurumlara bu nedenle duydukları güvensizlik

    bunlar aklıma ilk gelenler. basit bir tasnif yaptım ama yeterli değil gibi geldi. aklıma geldikçe ekleme yapacağım.
  2. (bkz: sosyal bilim diye bişey çıktı çok süper)

    gelişmemiş ülkelerin/toplumların en önemli özelliği, araştırmayı, öğrenmeyi bilmemesidir. bir konu hakkında yorum yaparken -ister yazılı ister sözlü- daha önce yapılan çalışmalara bakmak aklının ucundan bile geçmez. zira gelişmemiş insana göre dünya kendinden ibarettir.

    dolayısıyla gelişmemiş toplumlar aynı konuyu defalarca ele alıp konuşurlar. ürettikleri herhangi bir şeyin daha önce üretilmiş olup olmaması onlar için önemsizdir. ürettiği ister bir fikir olsun ister bir yazılım; ister makina yapsın, ister eğitim daha önce söylenmiş olanlara bakmaz. ufku kendi boyu kadardır, devlerin omzunda yükselmez.

    bakın, en güzel örneği işte bu başlık. daha önce bu konuda yazılmış onbinlerce makale, binlerce kitap var. gelişmişlik nedir, kimlere gelişmiş denir, nasıl ölçülür,...

    ama bizim aklımıza bunlara bakmak gelmez, kendimizce bütün sosyoloji tarihini tekrar yazmaya çalışır, dolayısıyla başarısız oluruz.

    geri kalmamız da bu yüzdendir.

    dünyadaki ülkeleri gelişmişliklerine göre sıralayan en derli toplu çalışmalardan biri budur

    bir göz atın derim...
  3. okumamak
    çünkü okumak düşüncenin tetikleyicisidir. yeni düşünceler öğrenip içselleştirmenin en iyi yolu okumaktır.
    eğitim öğretim sistemi bile buna göre şekil almalıdır. mesela yabancı bir ülkede okula yazılırsanız elinize iki kağıt verilir. bir dönem okumanız gereken kitapların listesi öbürü ezberlemeniz gereken kelime listesi.
    bizde türk edebiyatı ve türk dili ve bu derslerin ilk öğretim içeriklerine bir göz atsanız; hemen bilgi sahibi olursunuz.
    hiç bir içerik okumayı, yazmayı, eleştirel düşünmeyi desteklemez. sadece ezbere bilmeniz gereken bir müfredat vardır.
    örneğin, lise bir öğrencisi edebiyat dersinde divan edebiyatı ile ilgili bir çok terim öğrenir. gazel nedir, ilk beyiti, son beyitinin adı nedir, kasidenin bölümleri nelerdir, çart curt .....
    ama o öğrenci bir tek divan şiiri okuyup içeriğini anlamaz buna gerek yoktur. sınavda bunlar çıkmayacaktır.
    hadi lise son sınıflara bakalım, cumhuriyet dönemi edebiyatımızın bir çok yazar ve şairini ve eserini ezberler. sadece isimlerini yahut özetlerini. çünkü sınav bunun üzerine kuruludur.
    ama bir aylak adam ya da sevgili arsız ölüm ya da yakın dönem şairlerinden birinin şiirini okumaz. müfredat böyle değildir.
    diğer derslerde de durum aynıdır. abd de üniversitede öğretilen integrali bizim çocuklar lisede öğrenir.
    eğitim sosyal hayata hitap edecek ve insani ilişkileri düzenleyecek yükseltecek şekilde belirlenmez. nerde geri kalmış ülkelerde!
  4. üretmeyip eleştirmektir.
  5. düşünmeden konuşma veya bir kişiye görüşe körü körüne bağlılık gösterme
    ryu
  6. geri kalmış toplumlar hep aynı problemlerle uğraşırlar
    bu problemleri bir türlü çözemezler. problem başlarken dikkate almazlar ancak kangren olduğunda dikkat ederler ki artık bütün toplumu tehdit edecek hale gelmiştir sorun. probleme akılcı değil de duygusal yaklaşırlar. sorunları hemen çözmek isterler, mücadeleden yana değillerdir. sorunu çözemezler. izahını yapamazlar kendilerine, mizahını yaparlar. gülerler ağlanacak hallerine.
  7. akıl sahibi olmadan fikir sahibi olmak
  8. eğitim, kültür, ekonomik etken, teknoloji, aile, arkadaş ve varsa iş ortamı başlıca sebepleri.

    sonra toplumun zeka düzeyi, algısı ve cahillik durumu. (en tehlikelisi yarı cahilliktir.)

    en son olarakta ülkeyi yönetenlerin etkisi ile birlikte dine olan zaaf.

    hepimize geçmiş olsun. sonu çıkmaz sokaktır.
    ozumm
  9. neden iyi olanaklara sahip olmadığını değil, başkalarının neden kötü duruma getirilmediğinden şikayet etmek;

    ahlakı siyasette, eğitimde, ticarette değil,
    sadece cinsellik merkezinde düşünmek;

    daha kötüsü bir dine sahip olduğu için ahlaka ihtiyacı olmadığını zannetmek.

    vb.

    Edit: ara fosil nerede nerede diye bağırırlar