irkçılık ve milliyetçilik çoğu zaman yan yana kullanılan iki kavram. aralarında da kuşkusuz bağ var. irkçılık ve milliyetçiliğin ortaya çıktığı zemin ortaktır. ancak iki kavramın birbirinden farklı olarak neyi anlattığı silikleşiyor, bilinmiyor. milliyetçilik nerede bitiyor, ırkçılık nerede başlıyor zaman zaman ciddi tartışma konusu oluyor. kişisel olarak ben de kavram kargaşası yaşıyorum. sanırım aşağıdaki açıklama biraz da netleştirir ayrımı:

"her iki ideoloji de, içinde türedikleri üretim ilişkisinin yerleşmesine, devam etmesine hizmet eder. milliyetçilik aynı üretim ilişkisi içinde en temelde, emek gücünü satmak zorunda olan insanları sisteme bağlamanın ve teritoryal sınırlarda bir devlet oluşturmanın etkili ideolojisidir. bu demektir ki milliyetçilik, onu kullananların ortak bir geçmişe ve kökene sahip oldukları insanlara yönelttiği ideolojidir. milliyetçi ideolojinin temel işlevlerinden biri, ulusal sınırın dışındaki savaşları gerekçelendirmek ve geniş halk kitlelerini savaş için seferber etmektir.

irkçılık ise, en temelde kapitalist toplumda köle emeği kullanılmasını meşrulaştırmanın ideolojisidir. çağımızda köle emeğinin yerine, değişik etnik kökene sahip işçilerin konumu geçmiştir. yani ırkçılık; egemen ulusun dışında kalan göçmen işçilerin ya da farklı etnik kökenden işçilerin aldıkları ücretlerin eşit olmaması, daha düşük olması ve yaptıkları işlerin daha düşük nitelikte olmasını meşrulaştırmayı sağlar. burada dikkat edilmesi gereken nokta, ırkçılığın ortak bir kökene sahip olmayan insanlara yöneldiğidir. irkçılık ulusal sınırlar içinde işlev üstlenir."