• okudum
    • okuyorum
    • okumak istiyorum
  • youreads puanı (9.22)
tüfek mikrop ve çelik - jared diamond
"neden avrupalılar amerika'yı keşfetti de amerikalılar avrupa'yı keşfetmedi?" bu basit sorunun ardında insanlığın mö 11.000'den günümüze tarihi gizli. fizyoloji profesörü jared diamond, tüfek, mikrop ve çelik'te, aklımıza gelmeyen, geldiğinde çocukça bulduğumuz soruların yanıtlarını araştırırken, tarımın başlamasından yazının bulunuşuna, dinlerin ortaya çıkışından imparatorlukların kuruluşuna, tarihin seyrini belirleyen pek çok önemli adımı ayrıntısıyla inceliyor. insan toplulukları arasındaki farklılıkların, eşitsizliklerin nedenlerini, temellerine inmeye çalışarak sorguluyor; günümüz dünyasını biçimlendiren etkenlerin izini sürüyor... biyoloji, jeoloji, arkeoloji, coğrafya gibi değişik bilim dallarından beslenen, "batılı" koşullanmalardan arınmış, geleceği gösteren bir tarih kitabı.


  1. insanı bilgiyle donatan, dünyayı anlama yolunda bir basamak sayılabilecek kitaptır. okuması zor, kalın, uzadıkça uzuyor gibi geliyor. sanki çok sevip dinlemekten yorulduğunuz bir ders gibi. şimdi anlatmaya kalksak toparlaması bile çok zor, okunması gerekir.

    en net söyleyebileceğim şey, yazılan her bilgi o kadar mantıklı ki en azılı ırkçıya okutsak vazgeçecektir. coğrafya her şeydir diyecektir. insanlığın evrimi çevresel koşullara göre bazı avantajlarla ve dezavantajlarla gelişir bugünkü halini alır, yarınki halini almaya devam eder. şu millet zekidir, öbürü ahmaktır, kafası küçüktür, kafatası yamuktur tipi zırvalara kulak vermemek için okumak lazım. insanlığı anlamak için de tam anlamıyla bir başucu eseridir.

    bana tuhaf gelen bir ayrıntıyı da yazmak isterim. kitap yayınlanmış basılmış, popüler olmuş vs. adamın peşine direkt amerikan şirketleri düşmüş. kitabın sonunda yazan kısımda belirtilen bill gates ile görüşmeler, şirketlerin nasıl organize edilmesinin en mantıklı olacağı falan. abi dünya ne biçim bir yer ya, adam 20-30 yılını vermiş, gelmişler bizim şirkette ne yapalım da daha çok kazanalım diye sormuşlar. adam da cevaplamış garibim. sinir oldum bi bakıma kitabın son bölümüne.

    bir de kendimce bir "ufuk açan kitaplar listesi" hazırlamayı hedef edinmiştim zamanında. üst sıralardan girmiştir bu kitap listeye. şiddetle tavsiye edilir.
    abi
  2. ekstansif tarımın ortaya çıkmasından itibaren hayvanların evcilleştirilmesini, geliştirilen silahları, kurulan medeniyetleri, hastalıkları, yazının icadını, dinlerin ortaya çıkışını, imparatorlukların kuruluşunu ve daha birçok önemli olayları ve dönemleri ele alıyor. kitabın konusu tarih olsa da sadece tarihi bilgileri değil; biyoloji, coğrafya, arkeoloji gibi sosyal bilimleri de içeriyor. uzun bir kitap lakin kendini okutturan bir kitap. eğer toplumlar arasındaki eşitsizliğin, farklılığın nedenlerini merak ediyor ve sorguluyorsanız kesinlikle alın okuyun derim. ben o kadar okuyamam diyenler için de belgeseli yapılmış. buyrun onu da izleyebilirsiniz:

    ingilizce: https://www.youtube.com/watch?v=ojU31yHDqiM

    türkçe dublaj: https://www.youtube.com/watch?v=-XynmtoTgNA
    slipo
  3. İnsan neden insan oldu tadında bir kitap ama eşi benzeri yok. Yani salt antrolopolji diyemeyiz. Kitap okumaktan hoşlanmayanlar için belgeseli de var. bu ilk bölümü dublajlı dileyen dublajsızını da bulabilir.

    Üniversite bitmeden okunması gereken kitaplardan belki de birincisi.
  4. artık kitapyurdu'nda da satılmasına sevindiğim kitap.
    ocak başından beri tübitak'ın kendi sitesinden satılmaktaydı yeni baskısı fakat malum sebeplerden pek de ulaşamıyordu insanlara. basılmadığı düşüncesinin de gazını alan sahaflar tarafından rant kapısına dönüşmüştü güzelim kitap. nadirkitap.com gibi bir sitenin olması birçok yönden iyi olsa da ikinci el araba sektöründe sahibinden.com'un yarattığının benzeri bir balon fiyat oluşumuna neden oldu. malesef ülkede kitap almadan önce bile iyice araştırmak lazım ki kazıklanmayalım. bildiğiniz gibi ülkede esnaf yeri geldiğinde asker, yeri geldiğinde polis ama her zaman çakal. ^:swh^
  5. yayin haklari tübitak yayinlarinin elindeydi ve satisi durdurmuslardi. suan ne durumda bilmiyorum. bircok online kitapevinde tedarik edilemiyor diye gozukuyor. bu basyapit cocuklarin eline gecer diye korkan bir zumre mevcut.
  6. üniversitede bir dersimiz ile çok alakası var bu kitabın. ben de birkaç arkadaşım gibi "neden avrupalılar amerika kıtasını keşfettiler de inkalar, aztekler, amerikan yerlileri avrupayı keşfetmedi" diye sorardım, bunun cevabını aradığım için de bu kitaba başladım. kitabı şu an bitirmedim ama yarısına ulaştım diyebilirim. üstte de bahsedilmiş zaten ama söylemekte fayda var, kitap sadece tarih üstünden ilerlemiyor. çok farklı bilim dallarına göz kırparak sizi aydınlatıyor. halihazırda ufkum genişledi, kitabı bitirdiğimde nasıl olacak acaba..
  7. çevresel deterministlerin başucu kitabı. yazar kitapta dünyanın şuandaki düzeninin neden böyle olduğunu akla yatan sebeplerle anlatıyor. tübitak'ın bastığı son bilimsel kitaplardandı, herşeyde olduğu gibi bunda da siyaset bizle böyle yararlı kitapları buluşturan kurumun içine edip bu kitabın basımını durdurdu.
    tanım: zamanında iyi ki alıp kitaplığıma koymuşum dediğim eser.
  8. kitabını da belgeselini de arkadaşlara verip geri alamamıştım. tekrar basılmış olması bayağı sevindirdi beni, her kütüphanede bulunması gerekeb bir kitap.

    sömürünün nasıl oluştuğu ve ilerlediğini rahatlıkla görmenizi sağlar. tanrının unutup, para babalarının tek hatırladığı diyarların gerçek bir hikayesi.
  9. ayağı yere basan, somut bilimsel bulgular üstüne çok sağlam akil yürütme içeren bir eser bu... ancak akıl yürütme deyince tabi yanlış yollara sapmak da mümkün. ve sanırsam diamond bilerek veya bilmeyerek epey yürümüş o yollardan.

    coğrafyanın ve ulaşılabilir kaynakların medeniyetlerin gelişimine etkisi göz ardı edilemez, ancak diamond bu etkenler şiığinda avrupa'nın üstünlüğünü bir nevi kaçınılmaz sonuç olarak açıklıyor. kısacık hayatımda görebildiğim kadarıyla hayatta hiç bir şey o kadar basit değil, eminim 50bin yıllık modern insan tarihi de daha çetrefillidir.

    bi de amerika'daki tüm mega faunanın insan eliyle yokedilmesi iddiasına itirazlar mevcut. bu aslında aşırı ilginç bir nokta, sonuçları itibarı ile de diamond'in iddiasını destekliyor ancak sebepleri muhtemelen daha çok çevresel. en azından evrimsel biyoloji üstüne çalışan bilim adamları böyle düşünüyor.
  10. pegasus yayinlari telifini alarak karaborsaya dusen guzel kitabi turkiye'ye ozel onsozle yeniden raflara tasimis ama fiyat yine el yakiyor. 70 tl den actilar kapiyi simdi bazi kitap siteleri yuzde 35 indirim secenegi sunmus. tubitak yayinlari basimini durdurarak rezalete imza atmisti gecmiste. isin icinde umarim yazar ve telif hakki ile ilgili sorunlar vardir yoksa bu eseri okuyucuya ulastirmak istememesi ulkeye buyuk hakaret.