Ufku iki katına çıkaran bilgi geliyor hazırlanın - Arşimet'in ünlü sözünün "bana bir kaldıraç/dayanak noktası verin dünyayı yerinden oynatayım" ile ilgisi yok - çevirmenlere kurban gitmişiz - adam kaldıraç ya da dayanak noktası istemiyor, yer istiyor - dünyayı oynatayım da, ben bunu nerede durup da yapacağım, bana duracak yer ver, diyor.

şimdi, küçükten bu anlamıyla öğrendiğimizden, tabii "yeterince büyük kaldıraç/sağlam bir dayanak" gibi şeyler de karıştıranlar oluyor, sonradan bu lafın ingilizcesini ("give me a place to stand, ...") gördüğüm halde aklımda hala bu anlamı kalmış, "a place to stand"i "dayanacak yer/dayanak noktası" ile eşleştirip geçmişim.

lakin suç sadece türkçeye çevirenlerin değil: ingilizce çevirisi daha doğru ama, google'da arayınca irili ufaklı bir sürü sayfada, yukarıda yazdığım gibi yalan yanlış biçimleri çıkıyor. bu sözü ingilizcede de, başka dillerde de hatalı alıntılayanlar olmuş. bunlar arasında rahmetli başkan Kennedy, Troçki gibi cemiyetin ünlü simaları da var.

ben tabii esas aslını, eski yunancasını bulmuştum, bunları sonra araştırdım. ingilizce çevirisi az çok doğru anlamı veriyor ama, orijinali biraz daha değişik. söz, geçtiği ilk kaynakta aslında bir soru cümlesi. ama bugünlük bu kadar şok yeter. onu da sonra eklerim. biraz layk mayk, debe gelsin de hele... biliyorsunuz, debe için götümü satarım.

edit: ohoo.. balzac, lermontov... bir sürü yerde "arkhimedes'in aradığı kaldıraç" gibi ifadeler var. https://www.math.nyu.edu/~crorres/Archimedes/Lever/LeverQuotes.html