-
- okudum
- okuyorum
- okumak istiyorum
-
youreads puanı (8.80)
"gregor samsa bir sabah yatağında sıkıntılı rüyalarından uyandığında, kendini dev bir böceğe dönüşmüş olarak buldu."dönüşüm çağdaş dünya edebiyatının en çok tartışılan başyapıtlarından biridir. kafka, ailesiyle birlikte yaşayan bir gencin sabah uyandığında kendini bir böceğe dönüşmüş olarak bulmasını öyküleştirmektedir. bu öykü aynı zamanda günlük yaşamın tekdüzeliğine karşı bir başkaldırıdır. 20. yüzyıl insanının mkıstırılmışlığını, toplumsal çalkantılar içindeki bunalımını olanca içtenliğiyle duyumsatan bir yazardır kafka.(tanıtım bülteninden) (kitap bilgileri idefix'den alınmıştır.)
-
!---- spoiler ----!
&" gitmek zorunda," diye bağırdı kız kardeşi, "tek çıkar yol bu baba" yapmak zorunda olduğun tek şey, onun gregor olduğunu aklından çıkarman. bizim asıl talihsizliğimiz bu kadar uzun süre buna inanmış olmamız. fakat o nasıl gregor olabilir ki? eğer o gregor olsaydı, insanların böyle bir hayvanla bir arada yaşayamayacaklarını çoktan anlar ve kendi isteğiyle çekip giderdi. o zaman onsuz kalırdık, ama yaşamımıza devam eder ve onun anısını gururla korurduk.
& " peki şimdi ne olacak ?" diye sordu gregor kendi kendine ve karanlıkta etrafına bakındı. çok geçmeden artık hiç hareket etmediğini fark etti. buna şaşmadı, daha çok şimdiye kadar bu zayıf bacaklarıyla hareket edebilmesi şaşırtıcıydı. üstelik şimdi kendisini her zamankinden daha rahat hissediyordu. gerçi bütün bedeni ağrıyordu, ancak bu ağrılar gittikçe azalıyormuş ve sonunda tamamen geçecekmiş gibiydi. sırtındaki çürümüş elmayı ve yumuşak tozlarla kaplanmış iltihaplı çevresini neredeyse artık hissetmiyordu bile. ailesini düşündüğünde içi sevgiyle doluyordu ve duygulanıyordu. kız kardeşinden daha da kararlı bir şekilde, yok olması gerektiğine inanıyordu. kulenin saati sabahın üçünü vuruncaya kadar böyle boş ve huzur içinde düşüncelerle geçirdi zamanını. pencereden ortalığın ağarmaya başladığını da gördü. derken başı kendiliğinden düştü ve burun deliklerinden son nefesini verdi.
!---- spoiler ----!
kitap üzerine ufak bir yazı kaleme aldım. okumak isteyenler ya da okuyanlar için kendi değerlendirme ve tahlilim :
"dönüşüm üzerine"
&öyküyü okurken kafkanın böceğe dönüştürerek uyandırdığı gregor samsayı oğuz atayın literatüre soktuğu tutunamayan insan türünün daha çarpıcı ya da fantastik anlatımı ( büyülü gerçeklik anlatım tarzı) olarak benzetim yaptım.
evet. bence gregor : tam olararak toplumca anlaşılamayıp , hayata yenik düşen , herkes gibi olamadığı için tutunamayarak bir yaratık olarak bakılan o türden.
&öyküyü okurken hissettiğim bir diğer durumsa evrimsel ve evrensel olarak eşit düzeyde yaşama hakkımız olan hayvanları çok iyi anlatabilmiş kafka. bir böceğin (sonradan böceğe dönüşen bir insanın) hayata nasıl bakabileceği nasıl hissedeceği ancak bu kadar iyi anlatılabilirdi. elbette tamamen böcek olmanın ( bu şekilde doğup, yaşayıp, ölmenin) ne hissettireceğini bir insan olması nedeniyle bizler gibi asla anlayamayacak, hissedemeyecektir. olması gereken de budur zaten :)
& öyküde babanın zavallı gregor'a fırlattığı elma ve davranış biçimi kafkanın gerçek hayatında da babasıyla olan ilişkisinin bilincinin altındaki sırlarının sanatla ortaya çıkmasıdır.
& öykünün belli bir noktasından sonra artık kendi ailesinin bile tahammül edemediği bir yaratık haline gelen gregor belki de aramızda yaşarken sırf bize benzemediği bizim gibi yaşamadığı için dışladığımız ( bizden kastım toplumun saçma klişe ve de factolarıdır.) insan tipine dönüşmüştür.
& ve belki de diğer insanları anlayabildiği halde kendisini anlatamayan , anlaşılamayan, gregor intihara sürüklenen imge yüklü sanatsal ruhlara benzetilebilir bu kişiliklerle ilişki ve bağlantı kurulabilir.
& yalnızlaştığımız şu hayatta gregorları unutmayarak hiç olmazsa ölüme sürüklenişlerini engelleyemesek de yavaşlatabilmemiz dileğiyle bir sonraki kitap değerlendirmemde görüşmek üzere. -
!---- spoiler ----!
tuhaf bir etki yaratır. kitabı okurken samsa acaba trene yetişecek mi diye kaygılandım. adam devasa bir böcek olmuş ama hiç olmazsa bir sonraki trene yetişir mi diye düşündüm
!---- spoiler ----! -
kitap çok güzel, gregor samsa karakteri de çok güzel işlenmiş. fakat farklı bir şeye değineceğim. yazmaya yeni başlayanlar için söylüyorum, artık böcek veya gregor samsa'ya yapılan gönderilerden kusacağım. n'olur yapmayın, etmeyin. -
bircok yazarin ufkunu acmasi bakimindan da onemli bir yeri vardir. -
çok önceden okudum ve bu kitap sayesinde kafka ile tanıştım. kafka'ya hayran olmaya başladığım kitapdır. kafka'nın kitapları öyle okunup geçilecek kitaplar değillerdir. ayrı bir yoğunluğu vardır. -
daha önce doris'in de bilgilendirdiği gibi (#28661) , hikaye benedict cumberbatch tarafından seslendirilmiş. rüya gibi bir aksan eşiliğinde, bbc televizyonu web sitesinden harici bir uygulamaya ihtiyaç duymadan ücretsiz dinlenebiliyor.
benedict cumberbatch sesinden dönüşüm -
kafka'nın karakteri gregor samsa'yı (beklenmedik olan) bir başkalaşıma uğrattığı kitabıdır.
(bence) kitapla ilgili en etkileyici şeylerden birisi değişimin karakter için olduğu kadar okuyucu için de beklenmedik ve ani olmasıdır, (elbette okuyucunun kitap hakkında daha önceden bilgisi varsa 'beklenmedik' olması devre dışı kalır) bu kitabın sıkıntılı (kafkaesk) havasıyla birleştiğinde kitap insana aydınlık bir yerden karanlık bir odaya girme etkisi yaratır.ayrıca kitap sanayi toplumuna bir eleştiri olarak da görülebilir, görülmüştür. -
eğer çok fazla empati yapan biriyseniz etkisinde kalmanız muhtemel . -
okumak elzemdir.
fakat radyodan da dinlenmesi en az okumak kadar mühimdir.
gece saat 5 olacak. samsa'nın uyanma vakti. uykunuz sizi gözlerinizden hançerleyecek. beyninizin her ayrı lobunda acıyı duyumsayacaksınız. korku yüzünüzü saracak.
sonra radyodan okan bayülgenin kesif sesi inildemeye başlayacak. önce samsa'nın böcek haliyle bile patronunun ayak seslerinden ne denli ürktüğünü, uyku sizi sırtınızdan kırbaçlarken, hissedeceksiniz. kardeşinize, annenize yabancılaşmayı en yalın haliyle, gırtlağa oturmuş yumruk büyüklüğünde bir buz parçasıymışçasına tadacaksınız.
hayata dair tüm sıkıntılar birleşecek. sizi boğacak.
ve bakalım siz samsa olunca,
? -
her çağın kendi içindeki beklentileri neticesinde insanın dışarıdan kendini nasıl gördüğü konusunda, insanın başka insanlar tarafından nasıl görüldüğü ve yeri anlamında; zaman zaman hissettiğimiz duyguları öyle güzel yerlere koymuş ki kafka kendi zamanında anlatırken hislerini....
okumaktan keyif alınan, sorgulatan, hissi olarak çok fazla duygu karmaşasına teşvik eden bir eser olmuş; öznel anlatımı sayesinde. yaşamı ve hissettikleri konusunda daha da meraka düşmemek elde değil üstelik. kuşkusuz bunda kafka'nın zengin hayal gücünü de es geçmemek gerekir..
ailemiz bile olsa, başkalarını ne kadar önemsememiz konusunda da bize yol gösterici olduğu kesin. önceliği insanın "ben" olabilmeli; bu bağlamda işte kendini koyduğu yere güzel tonlamalar yapmış yine usta yazar.